Henry Chinaski is een zuipende schrijver, naar wiens afwijkende verhalen geen vraag is. Dit belemmert hem niet in het schrijven, integendeel: Hij is uiterst productief in dat opzicht. Geld levert het echter niet op, waardoor hij zich regelmatig genoodzaakt ziet te gaan werken.
Henry werkt enkel om te voorzien in zijn alcoholverslaving en laat zijn werk nooit een belemmering vormen voor zijn alcoholisme. Hierdoor wordt hij om de haverklap ontslagen, wat hem -afgezien van het misgelopen geld- totaal niet interesseert. De enige belangwekkende factoren in Henry's leven zijn alcohol en in veel mindere mate zijn sletterige vriendin, die zich enkel aangetrokken voelt door de enorme loser die in hem schuilt...
Al te diep wens ik verder niet in te gaan op de plot. Deze is namelijk van secundair belang, daar Factotum vooral een karakterstudie is van Henry Chinaski. Chinaski, een alterego van geestelijk vader Charles Bukowski, is mijns inziens een uiterst vermakelijk personage dat op magnifieke wijze wordt vertolkt door Matt Dillon. Deze film valt of staat met wat je vindt van dit personage. Indien je geen stuiver geeft om de hoofdpersoon, zul je de film zeker niet kunnen waarderen.
Een veelgehoorde klacht ten aanzien van Factotum is bovendien de casting van Matt Dillon, die veel te gelikt zou zijn. In het literaire werk waarin Chinaski zijn opwachting maakt, schijnt Chinaski namelijk tevens fysiek een nogal pathetische figuur te zijn. Hierdoor zou de geloofwaardigheid in het gedrang komen.
Wellicht is het in dat opzicht een goede zaak dat ik niet bekend met de geschreven Chinaski. Los daarvan is film, dat het nu eenmaal moet hebben van beelden, in plaats van verbeeldingskracht, een totaal ander medium dan literatuur. Bonnie and Clyde zijn in de gelijknamige film ook wat knapper gemaakt dan ze in de werkelijkheid waren, wat in mijn optiek nergens afbreuk doet aan de kijkervaring.
Dit geldt evenzo voor Factotum, dat niet zomaar empathie bij mij wist op te wekken. De prent is simpelweg geloofwaardig, maar tegelijkertijd behoorlijk geinig. De kille, doch vakkundige Europese cinematografie is bovendien, paradoxaal genoeg, een schot in de roos.
