Tom Tykwer flikt het weer! De door Stanley Kubrick en andere groten onverfilmbaar geachte bestseller 'Das Parfum' van Patrick Süskind is door de talentvolle Duitse regisseur ('Lola Rennt', 'Der Krieger und die Kaiserin') vertaald in een behoorlijk genietbaar schouwspel. Het verhaalt over het leven van Jean-Baptiste Grenouille, die op een warme zomerdag in 1738 geboren wordt achter een kraam op de vismarkt van Parijs, de smerigste plek in de smerigste stad op aarde. Niet geaccepteerd door zijn moeder belandt Jean-Baptiste in een weeshuis, waar hij ook allerminst populair is bij de andere wezen, voornamelijk vanwege het feit dat hij geen eigen lichaamsgeur heeft. Daar staat tegenover dat Grenouille een buitengewoon goed ontwikkeld reukvermogen heeft, waarmee hij alle aangename en onaangename geursensaties die zijn snufferd bereiken kan ontleden. Hij leert pas heel laat te praten en ontdekt dan dat taal tekort schiet om alles wat zijn neus ervaart te bewoorden. Wanneer hij wat ouder is wordt hij door het weeshuis verkocht om te gaan werken in een leerlooierij; dit hoogst ongezonde werk kent een bijzonder lage levensverwachting. Maar wanneer hij een bestelling bij parfumier Giuseppe Baldini moet bezorgen ziet hij z'n kans schoon hieraan te ontsnappen en werk te maken van zijn fantastische reukzin. Baldini, een oude man op z'n retour in zijn vakgebied, heeft veel baat bij Grenouilles talent in het combineren van verschillende odeuren tot heerlijke parfums -dé primaire levensbehoefte van de bourgeoisie- en al snel floreert zijn zaak als nooit tevoren. Grenouille wil echter meer: hij wil leren hoe geuren, die normaliter vervliegen, opgeslagen kunnen worden. Baldinis methode van destillatie werkt daarbij niet, maar in 't parfummekka Grasse kan hij zich de kunst van enfleurage eigen maken. Na Baldini overladen te hebben met recepten voor nieuwe parfums krijgt Jean-Baptiste de gelegenheid naar Grasse af te reizen om er zijn obsessieve behoefte tot het vangen van geuren te kunnen bedrijven. Daar aangekomen gaat hij direct aan de slag om het perfecte parfum te maken, waarbij hij zich niet laat hinderen door enig geweten en over lijken gaat...
Tykwer is er volgens mij grotendeels in geslaagd mijn favoriete boek op de literatuurlijst voor Duits in beelden te vatten. Daarbij roem ik vooral het eerste gedeelte van de film, zich afspelend in het Parijs van de 18e eeuw. Het aan de dag brengen van de allesoverheersende walgelijke ranzigheid van het stadse leven van voor de uitvinding van de hygiëne, die in historische films doorgaans weggemoffeld wordt, is op uitmuntende wijze gedaan. In de context van deze film is dit suggestieve beeldgebruik echter ook bittere noodzaak, daar het overbrengen van geur nog altijd niet echt tot de mogelijkheden behoort in de bioscoop of op dvd. Geleidelijk aan boet de film daarna weer lichtelijk aan kracht in, met de mijns inziens té theatrale mega-orgie tegen het einde van de film, welke veel weg heeft van de massale naaktcomposities van fotograaf Spencer Tunick, als relatief dieptepunt. Het einde, waarin Jean-Baptiste terugkeert naar zijn geboortegrond, vond ik daarentegen weer sterk. Een frequent terugkerend element in de film is de neus van de hoofdpersoon. Meteen in het begin worden we hier al -in close-up- mee geconfronteerd. Alleszins begrijpelijk, maar dit gebeurt niet altijd even subtiel; het gesnuif heeft soms meer weg van een verkoudheid dan dat het lijkt of hij daadwerkelijk aan het ruiken is. Grenouilles blote voettochten door de Franse gebergten doen overigens denken aan Frodos tocht naar Mordor in 'The Lord of the Rings', niet in de minste plaats door zijn hobbitachtige voorkomen.
De mij onbekende Ben Whishaw speelt een overtuigende Grenouille en blijkt prima in staat deze grote Duits-Frans-Spaanse coproductie te dragen. Daarnaast een sterke Alan Rickman (o.a. bekend van Die Hard en de Harry Potterfilms) als de notabele Grassenaar Antoine Richis en Rachel Hurd-Wood als zijn mooie rooie dochter. John Hurts stem dient als stemmige voice-over. Dustin Hoffmans spel wist mij minder te raken; hij komt nogal ongeïnspireerd over.
De rolprent is in verschillende genres in te delen: het is vooral een psychologische thriller, maar tegelijkertijd ook horror, kostuumfilm en sprookje. De montage heeft veel effect op de beleving, onder meer door gebruikmaking van videoclip-stijlmiddelen, de decors zijn dramatisch, de belichting fenomenaal en de aankleding weelderig. Dan is er nog de -volgens traditie- door Tykwer zelf gecomponeerde muziek, die ook in déze film weer prachtig aansluit op de beelden. Dit alles maakt 'Perfume: The Story of a Murderer' tot een cinematografisch hoogstandje.
