The Boy in the Striped Pyjamas De kracht van The Boy in the Striped Pyjamas zit ‘m voornamelijk in de ontknoping. Voor wie ten volle van de film wil genieten, is het dus zaak om op voorhand zo weinig mogelijk te weten over het slot. Ik beloof me in deze bespreking te beperken tot een suggestieve hint.
Berlijn, 1943. De vader van Bruno is een officier in het leger van nazi-Duitsland, die promotie heeft gemaakt. In verband daarmee verhuist de familie van het drukke Berlijn naar de provincie, in dit geval Polen. Het nieuwe huis is groot, maar voor Bruno, de achtjarige jongen door wiens ogen we de gebeurtenissen aanschouwen, valt er weinig opwindends te beleven. Er ligt een grote tuin achter het huis, maar die mag hij niet betreden. Diep verscholen in de verwilderde tuin, ligt een soort werkkamp, waarover nooit gesproken wordt. Het valt Bruno op dat de mensen uit het kamp, die rondom het huis soms klusjes verrichten, allemaal gestreepte pyjama’s dragen. Ook merkt hij op dat de donkere rook die van tijd tot tijd opstijgt uit de schoorstenen van het kamp nogal stinkt. Op een dag besluit hij toch een kijkje te gaan nemen in de tuin achter het huis. Uiteindelijk stuit hij op een afsluiting van prikkeldraad. Daarachter zit een jongetje dat zich afgesloten heeft van de rest van de kampbewoners, om op dit eenzame plekje te genieten van de eenzaamheid en de rust. Het jongetje is net als Bruno acht jaar oud en de twee worden vrienden. Als het Bruno beseft dat zijn vriendje het kamp nooit zal mogen verlaten om bij hem thuis op bezoek te komen, besluit hij onder het prikkeldraad door te kruipen om een kijkje te gaan nemen in het kamp …
The Boy in the Striped Pyjamas is gebaseerd op een roman van John Boyne uit 2006. Boek en film werden beide meermaals bekroond, maar ook heftig bekritiseerd. Waar de één een gevoelig meesterwerk ontwaart, ziet de ander blijkbaar een afgrijselijke draak. Er zijn parallellen te trekken met het befaamde La Vita è Bella van Roberto Benigni. In die film, gesitueerd in een concentratiekamp, hield een vader zijn zoontje voor dat zij deelnamen aan een spel om de verschrikkelijke waarheid voor hem te verbergen. In The Boy in the Striped Pyjamas volgen we de achtjarige Bruno die vriendschap sluit met een leeftijdsgenootje achter het prikkeldraad, maar in tegenstelling tot hij, begrijpen wij wat er gaande is, welke ramp zich achter het prikkeldraad voltrekt. Het gezin waar Bruno deel van uitmaakt, staat model voor het Duitsland ten tijde van de Tweede Wereldoorlog: er is de vader, de plichtsgetrouwe nazi die doet wat hem is opgedragen, er is de moeder die zich pas gaandeweg bewust wordt van de ernst van de zaak, maar zich niet durft te verzetten, er is het oudere zusje, dat haar kamer volhangt met nazi-propaganda en flirt met een knappe ondergeschikte van haar vader, en er is Bruno, de onschuld zelve …
The Boy with the Striped Pyjamas zal niemand onberoerd laten, maar sommigen zullen vallen over de ongeloofwaardigheden die snel duidelijk worden indien met over de zaken gaat nadenken. Zo is het bijvoorbeeld niet erg waarschijnlijk dat een kind zich dag in dag uit kon afzonderen aan de rand van een concentratiekamp, om urenlange gesprekken te voeren met een leeftijdsgenootje van buiten het kamp. Ook lijkt de naïviteit van Bruno wat te ver doorgevoerd: zelfs wanneer zijn ouders schreeuwende ruzie krijgen over wat zich in het kamp afspeelt , begint hij zich blijkbaar geen vragen te stellen. Wat mij persoonlijk nogal stoorde, was de taal waarin de film is opgenomen: Engels. Ik weet het, de schrijver is een Ier, de film is een Brits-Amerikaanse productie en het Engelstalige bioscooppubliek haat ondertitels, maar de sterke Engelse tongval waarmee gesproken wordt, sorteert een bevreemdend effect. Daar staat tegenover dat nagenoeg alle acteurs een vlekkeloze acteerprestatie leveren, met name de twee kinderen – Bruno en zijn vriendje – zijn verbluffend. Ook is de film met een bewonderenswaardige terughoudendheid geregisseerd: hoewel er regelmatig een gevoelige snaar wordt beroerd, wordt het nooit sentimenteel of klef. Een draak is de film dan ook zeker niet. Maar de vertelling komt wat te gezocht over om werkelijk te spreken van een meesterwerk. Niettemin van harte aanbevolen.
Aanraders in overeenkomstige genres, volgens Boobytrap: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
   |
 |
|
|
|
Terug naar vorige pagina | Naar filmoverzicht |
