Pale Rider lijkt in sommige opzichten op Clint Eastwood’s eerste western als regisseur, het twaalf jaar eerder gedraaide High Plains Drifter. Opnieuw is er sprake van een vreemdeling zonder naam die een weerloze gemeenschap te hulp schiet, maar terwijl de vreemdeling in High Plains Drifter uit de hel kwam, lijkt de Vale Ruiter een gezant van de hemel: hij wordt door iedereen dan ook priester genoemd. 

Een groep goudzoekers wordt lastig gevallen door ene La Hood, de directeur van een plaatselijke mijn, die hydraulische boringen wil uitvoeren op de plaats waar zij aan het werk zijn. La Hood heeft een bende ingehuurd die hen moet zien te verdrijven, maar zijn plannen worden gedwarsboomd door de vreemdeling, die vriendschap sluit met de goudzoekers, en hen inspireert tot verzet. Het verzet lijkt succesvol, maar dan besluit La Hood een man genaamd Stockburn in te huren, een koelbloedige moordenaar die zichzelf “sheriff” noemt en zijn assistenten “deputies”: hij provoceert zijn slachtoffers telkens tot het overtreden van de wet, zodat hij ze op ‘wettelijke’ manier kan afslachten …

High Plains Drifter bevatte tal van verwijzingen naar het befaamde Shane, de grote klassieker uit de jaren vijftig. Maar er is ook een poging ondernomen om de film een mythisch-religieuze dimensie mee te geven: de aankomst van de vreemdeling krijgt een symbolische lading als een zestienjarig meisje in het Bijbelboek Openbaring leest over “de ruiter van de Apocalypse die rijdt op een Vaal Paard; zijn naam is Dood en de hel volgde hem”. Het is een scène die sterk doet denken aan de manier waarop in Sergio Corbucci’s The Great Silence/Il Grande Silenzio wordt gesproken over de hoofdpersoon, de doofstomme revolverheld genaamd Stilte. Deze cruciale verwijzing brengt Pale Rider ook in verband met de Italiaanse western, het genre waarin Eastwood twee decennia eerder (vrijwel op slag) wereldberoemd werd.

Pale Rider ziet er vaak schitterend uit: de fotografie van de besneeuwde bergtoppen door Bruce Surtees is adembenemend en de actiescènes (en de aanloop ernaartoe) broeierig en beklemmend. Men voelt dat Clint deze aspecten van het genre perfect onder de knie heeft. Maar er zijn te veel overbodige of nodeloos gerekte scènes, en ook is er (zoals wel vaker met Clint achter de camera) te veel sentimentaliteit. Waar Clint de regisseur soms tekortschiet, sleurt Clint de acteur de film door zijn moeilijke momenten heen. Wie anders zou een mysterieuze gezant van de hemel kunnen spelen, en ons doen geloven in zijn dodelijke precisie? Ik zou zo gauw niemand kunnen bedenken. Bovendien: als regisseur neemt hij wraak voor een paar missers onderweg met een schitterend gefilmde finale (die overigens meer lijkt op die van High Noon dan die van Shane).