A Time for KillingIn Europa bleef deze in 1967 uitgebrachte western onopgemerkt doordat de markt werd overspoeld door de Italiaanse spaghetti westerns, in het thuisland, de VS, werd hij slecht ontvangen vanwege het vele geweld en de (tamelijk opvallende) tekortkomingen. A Time for Killing maakt deel uit van een reeks westerns met als onderwerp de conflicten tussen Noordelijke troepen en hun Zuidelijke gevangenen, in de laatste dagen van de Amerikaanse Burgeroorlog (of kort daarna). De film is uniek in de zin dat het script geen enkele mogelijkheid tot verzoening lijkt te bieden.
In de openingsscène wordt een Zuidelijke soldaat, een teenager, ter dood veroordeeld omdat hij een wachtpost heeft gedood tijdens een mislukte ontsnappingspoging. Omdat hij de commandant van het fort heeft beledigd, worden de soldaten die het vonnis moeten uitvoeren vervangen door ziekenbroeders. Zij zijn geen geoefende schutters en slagen er niet in de jongeman te doden, zodat een aanwezige officier, majoor Wolcott (Ford) hem het genadeschot moet geven. Het is een wrede, groteske scène, een voorafschaduwing van de donkere en pessimistische visie die in de rest van de film zal worden ontvouwd. Omdat hij weet dat de oorlog bijna ten einde is, belooft Wolcott, een redelijk en edelmoedig persoon, dat dergelijke dingen niet meer zullen gebeuren op voorwaarde dat de gevangen afzien van verdere ontsnappingspogingen. Maar de wraakzuchtige Zuidelijke officier Bentley (Hamilton) is niet voor rede vatbaar en organiseert een massale uitbraak. Wolcott wordt opgedragen de gevangen terug te brengen, en de zaken worden voor hem persoonlijk als Bentley zijn verloofde, een zendelinge genaamd Emily, ontvoert. Na diverse mislukte pogingen om Wolcott af te schudden, besluit Bentley haar te verkrachten en alleen achter te laten in de woestijn, terwijl hij zelf de Mexicaanse grens oversteekt. Hij vertelt Emily ook dat de oorlog inmiddels voorbij is (hij heeft de koerier die het nieuws bracht laten vermoorden en de boodschap verzwegen voor zijn mannen), in de hoop dat Wolcott daardoor de jacht zal opgeven. Maar de zaak is te ver uit de hand gelopen: Emily vraagt Wolcott om in strijd met alle wetten de maniak die haar heeft onteerd tot in Mexico te achtervolgen
Met een Zuidelijke officier die de strijd niet wil opgeven (hij zegt dat hij de oorlog minstens een eeuw lang wil voortzetten), en een donker, pessimistisch slot, doet de film vaak denken aan de krankzinnige wereld van Corbucci’s The Hellbenders, dat slechts één jaar eerder werd uitgebracht. Ook het gebruik van intense close ups zou kunnen worden uitgelegd als een invloed van de spaghetti westerns, maar het productiejaar lijkt dit uit te sluiten. Wellicht zijn ze een residu van regisseur Karlson’s ervaringen met het film noir genre. De film doet eveneens denken aan Peckinpah’s Major Dundee: er wordt ons eenzelfde beeld voorgeschoteld van een verscheurde wereld, bevolkt door personen die op ieder moment kunnen afdalen in een trechter van waanzin en geweld. Beide films gebruiken de Amerikaanse burgeroorlog als achtergrond voor een psychologische vertelling over relaties en confrontaties. Beide films hebben belangrijke tekortkomingen. Het verschil tussen beide is de schaal: A Time for killing is een kleine film, ondanks de grote namen in de cast.
De tekortkomingen van A Time for Killing zijn talrijk: de montage is ruw en het verloop van de film springerig, alsof er scènes ontbreken. Karlson nam de film over van Roger Corman, die er de brui aangaf na een ruzie met Hamilton over de verkrachtingsscène. Mede hierdoor oogt de boel erg onevenwichtig. Er zijn diverse komisch bedoelde scènes, die sterk aan het werk van John Ford doen denken, en hier volstrekt misplaatst zijn. Ook is er teveel typische Hollywood sentimentaliteit, in de vorm van personages die zich beklagen over hun situatie en voortdurend benadrukken hoe graag ze naar huis zouden willen gaan (daarbij verwijzend naar de oorspronkelijke titel, A long Ride Home). Het acteerwerk wisselt nogal: Bear is bijna lachwekkend is als een onnozele zuiderling die – onder Bentley’s commando – uitgroeit tot een maniakale Yankee killer, maar Hamilton en Ford zijn erg goed en de chemie tussen hen beiden (ook al hebben ze weinig scènes samen) zorgt voor vuurwerk. De scène waarin Ford zijn zelfbeheersing verliest en niet langer zijn woede en afkeer weet te beteugelen, is een meesterwerkje. Een nog zeer jonge Harrison Ford maakt ook zijn opwachting, maar zijn rolletje is zo klein dat velen hem over het hoofd zien: hij is de Noordelijke soldaat met bakkebaarden die assistentie verleend tijdens de executiescène.
A Time for Killing lijkt enkele jaren te vroeg gemaakt: critici waren in 1967 nog niet gewend aan grafisch geweld (de film is overigens nooit zo sadistisch als The Hunting Party, waarvoor het waarschijnlijk een inspiratiebron was). Dit is geen grootse film, maar hij is interessanter dan veel andere Amerikaanse westerns uit dezelfde periode. Aanbevolen voor westernfans.
Aanraders in overeenkomstige genres, volgens Boobytrap: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
    |
 |
|
|
|
Terug naar vorige pagina | Naar filmoverzicht |
