Hunde, wollt ihr ewig leben

Toen deze film, over de slag bij Stalingrad, werd gedraaid, was de Duitse natie nog volop bezig met het verwerken van de Tweede Wereldoorlog. Het grootste Duitse trauma, werd veroorzaakt door de gebeurtenissen aan het Oostfront. De Russische Veldtocht was een waagstuk waar zelfs veel militairen geen zin in hadden, maar die door Adolf Hitler en zijn getrouwen werd doorgedrukt (het was één van de redenen voor de aanslag op Hitler, onder leiding van Von Stauffenberg, verfilmd in Valkyrie). De prijs die Duitsland betaalde was gruwelijk. Vrijwel 80% van alle Duitse verliezen werden geleden aan het Oostfront. De bekendste en meest wrede episode, is de Slag rond Stalingrad.

Even een klein overzicht: In 1941zendt Hitler zijn troepen oostwaarts onder de codenaam Barbarossa. De veldtocht verloopt spoedig en de verwachting is dat het Russische verzet snel zal worden gebroken, maar de Duitsers worden verrast door de vroeg invallende winter. Het volgende jaar  wordt de zogenaamde Vervolgoorlog ingezet. Hitler heeft zijn oog laten vallen op Stalingrad, gelegen aan de Wolga en daardoor een belangrijk transportcentrum. Vlak voor de aanval wordt de stad zwaar gebombardeerd, een beslissing die verkeerd uitpakt: de Duitse tanks worden gehinderd door het vele puin in de straten en de Russen houden stand dankzij een ware guerrilla in het platgebombardeerde centrum. In het zicht van de winter zet het Rode leger een tegenoffensief in. Het onverslaanbaar geachte Zesde Duitse Leger wordt ingesloten en afgeslacht ...

De handeling concentreert zich op de jonge luitenant Wisse, die naar Stalingrad wordt gezonden om te fungeren als verbindingsofficier. Kort na zijn aankomst wordt het Zesde leger omsingeld. Hitler verbiedt de soldaten om een uitbraakpoging te doen of zich over te geven. De Duitse commandant, veldmaarschalk Paulus, ziet in dat deze orders een doodvonnis inhouden voor zijn mensen, maar hij is te zeer een militair om een order naast zich neer te leggen. Als hij uiteindelijk toch besluit te capituleren, is het al te laat.

De film begint met beelden van marcherende soldaten. Een voice over vertelt welke realiteit schuilgaat achter dit militair machtsvertoon. Van het ene op het andere moment worden we geconfronteerd met beelden van dode soldaten, begraven op de ijzige Russische steppe. De film wil duidelijk maken dat Duitse soldaten gewone jongens waren, en dat de schuld voor de massaslachting lag bij de leiding van de Nazipartij. Naast Hitler, die een paar keer wordt opgevoerd (sprekend met een opvallend sterk Oostenrijks accent), is alleen de directe chef van Wisse, Majoor Linkman, een slechterik en lafaard: terwijl het leger dapper doorvecht, wil hij zich overgeven, maar wordt dan in de neergeschoten door zijn eigen mannen.

Hunde, wollt ihr ewig leben vertelt zijn boodschap op enigszins naïeve, maar toch pakkende wijze. Het is een essentiële productie in de Duitse filmgeschiedenis. De opnames werden gemaakt op Duitse bodem (erg koud ziet het er dus niet uit)en regisseur Wisbar moest uit geldgebrek op diverse plaatsen gebruik maken van archiefbeelden. Omdat de film enigszins documentair is aangepakt, is dat echter niet zo'n groot bezwaar. De acteerprestaties zijn uitstekend, en zoals vaker wanneer de personages clichématig zijn getekend, steelt de acteur die de slechterik mag spelen (Wolfgang Preiss als Linkman) de show. In een van de bijrollen zien we een nog jonge Horst Frank.

* Noot: De vreemde titel gaat terug op een uitspraak van Frederik de Grote, gedaan aan de vooravond van één van de vele veldslagen van deze krijgslustige vorst.  

Aanraders in overeenkomstige genres, volgens Boobytrap:
- The Dirty Dozen (oorlog / actie : 8)
- The Guns of Navarone (oorlog / avontuur : 8)
- The Bridge on the River Kwai (oorlog : 8)
- Where Eagles Dare (oorlog / actie : 7.5)
- Pohwasogeuro (71 Into the Fire) (oorlog / drama : 7.5)

Hoe beoordeelt Boobytrap categorie oorlog eigenlijk? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10