Net als Exodus - Gods and Kings van Ridley Scott, tracht Noah het vergeten genre van het Bijbel-epos nieuw leven in te blazen. De film was een zware bevalling; regisseur Aronofsky kreeg aanvankelijk de financiering niet rond en ook het bijbelverhaal zelf leverde problemen op: er zijn gaten in het verloop en diverse personages worden wel vermeld, maar niet bij name genoemd. Regisseur Aronofsky en zijn scenarist Uri Handel werkten de storyboards voor de film eerst om tot een stripverhaal* (samen met striptekenaar Nico Henrichson) en er waren diverse herschrijvingen nodig voordat de film eindelijk kon worden voltooid. 

 

Noah vertelt het verhaal van een patriarch, de enige rechtschapen man die God in leven wenst te laten nadat de mensheid de Schepping heeft geruïneerd. In een reeks visoenen wordt aan Noah geopenbaard dat God de mensheid zal straffen met een vernietigende zondvloed. Noah krijgt de opdracht om voor zichzelf en zijn gezin een ark te bouwen en van alle dieren minstens twee exemplaren mee te nemen, zodat de aarde bevolkt zal blijven. 
 

 

De film geeft antwoord op vragen die bij iedereen opkomen: Hoe kreeg een oude man als Noah het gigantische werk van het bouwen van een ark voor elkaar? Hoe hield hij al die wilde dieren in de ark uit uiteen? De dieren worden via een bedwelmende geurstof in een vredige slaap gebracht. Bij de bouw krijgt Noah hulp van zogenaamde Nephilim**, reusachtige wezens, geboren uit gemeenschap tussen engelen en mensenvrouwen, die Noah ook zullen helpen bij de verdediging van de in aanbouw zijnde ark tegen vijandige volksstammen. 

 

In de film heeft slechts één van zijn zonen een vrouw, de oudste zoon Shem. Rond haar is het voornaamste dilemma verweven, waar Noah mee worstelt: Ila is onvruchtbaar en dat geeft Noah het idee dat de dagen van de mensheid geteld zijn: het is de wil van God dat zijn zonen de laatste mensen op aarde zullen zijn. Als Ila als door een wonder toch zwanger raakt, denkt hij dat hij het kind bij de geboorte zal moeten doden, om de wil van God in vervulling te doen gaan ...
 

 

Noah werd redelijk goed ontvangen in Joodse en christelijke kringen, maar in veel islamitische landen uit de bioscopen geweerd omdat de inhoud in strijd zou zijn met de lessen van de Koran. Ik ben persoonlijk niet gelovig, dus mijn religieuze gevoelens werden niet gekrenkt, maar op de basisschool werden de lessen rekenen en taal in mijn tijd nog voorafgegaan door minstens één uur godsdienstonderricht, dus ik ben zeer goed vertrouwd met de Bijbelse personages. Ook als ongelovige is het een vreemde ervaring om een sacraal verhaal als dat van Noah voor je ogen te zien voltrekken in de vorm van een speelfilm. 

De apocalyptische sfeer in Noah is vaak overweldigend, maar de special effects zijn wat wisselend en door de spectaculaire aanpak lijkt de film soms ook meer op een vervolg op The Lord of the Rings dan op een stichtelijke vertelling. Noah scoort vooral tijdens de meer intimistische momenten. Het verhaal van de patriach die in gewetensnood komt als God hem lijkt te vragen om zijn gezin te offeren, is aangrijpend: op sommige momenten voelen we zelf de verwarring en wanhoop die zich van de man moeten hebben meester gemaakt. Daarom is het eindoordeel toch positief. De uitstekende acteerprestaties zijn een bijkomend voordeel. Als je eenmaal aan Crowe gewend bent, is hij een overtuigende Noah en Emma Watson (als de vrouw van Shem) en Logan Lerman (als de opstandige zoon Ham) zijn uitmuntend. 

 

Noten:

* Het stripverhaal werd uitgebracht in het Frans en is getiteld: Noé: Pour la Cuauté des Hommes.



Voor wie de Franse taal machtig is: http://www.actuabd.com/Noe-T1-Pour-la-cruaute-des-hommes

 

** De Nephilim (letterlijk: gevallenen, maar meestal vertaald als reuzen) worden vermeld in Genesis 6:4 

„In die dagen - en ook nog daarna - leefden er reuzen op aarde, doordat de zonen van God gemeenschap hadden gehad met de dochters van de mensen duie hun zonen hadden gebaard. Zij waren de befaamde geweldenaars van hun tijd.“ 

 

- met dank aan Simha Chardon