Så som i himmelen (As It Is in Heaven)

As it is in heaven gaat over een zeer succesvolle maar contactgestoorde componist/dirigent die bijna bezwijkt aan een hartaanval door de werkdruk en vervolgens terug gaat naar zijn geboortedorpje in Zweden voor rust. Dit zorgt voor veel commotie in het wereldvreemde en zeer gelovige dorpje. Ten eerste gaat hij het kerkkoor dirigeren. De meeste mensen in het koor vinden dit geweldig, maar sommigen denken dat hij vleselijke bijbedoelingen heeft. Er zit namelijk een jonge vrouw bij (een soort Zweedse Amelie). Er blijken nog tal van andere onguurheden en achterdochten tegenover elkaar verscholen te liggen in het dorpje.

Maar de dirigent gaat erg van zijn koorgenootjes houden door hun open en goedlachse natuur: Dit is nieuw voor hem aangezien hij alleen het upperclass milieu gewend is. Maar het kerkkoor gaat steeds meer uit zijn dak en dit wordt steeds controversiëler in het gelovige dorpje. De helft van het dorp gaat van hem houden en de andere helft haat hem. Dit groeit uit tot een zeer matige climax die flink ontkracht wordt door de langdradigheid en de extreme feel-gooderigheid die met name het 2e deel van de film gaat vertonen. Tegen het einde van de film begon het gal weer flink hoog in mijn keel te vloeien voor de 2e keer deze week (evenals na Field of Dreams ). Jammer, want de film begon erg goed!

Met gemengde gevoelens heb ik dus deze Zweedse productie gekeken. De positieve punten zijn de mooie beelden en het goede filmwerk. Daarnaast best wel goed acteerwerk. Het verhaal is in de eerste helft van de film goed en onderhoudend, maar wordt hierna steeds minder sterk. Hollywoodromantiek en klefheid doen hun intrede. De film verandert dan in een vreselijk gelikte feelgood movie. Maar als je in een depressieve bui bent en je wilt je weer goed voelen waarbij je aardig wat traantjes moet wegpoetsen, dan is deze film zeer geschikt. Voor mij echter, behalve het jeugdsentiment, werd ik er nog warm nog koud van.



Opgestuurde recensie van Rinke:

Een internationaal succesvolle dirigent krijgt een hartaanval en keert terug naar het dorp waar hij opgroeide in het hoge noorden van Zweden. "Ik zal luisteren," zegt hij tegen de dominee, wanneer die hem vraagt wat zo'n succesvolle dirigent eigenlijk komt doen in zo'n klein dorpje. De mooie winterlandschappen en de breuk met zijn gejaagde dirigentenbestaan zorgen dat hij langzaam weer tot zichzelf komt. Eenmaal op krachten besluit hij iets te doen te willen hebben, en vraagt de dominee of hij cantor mag worden van het amateuristische kerkkoortje. "Muziek is het enige wat ik kan," luidt zijn sollicitatie. Onder zijn onorthodoxe begeleiding bloeit het koor op en trekt op een gegeven moment zelfs nieuwe, jonge mensen aan. Het dorp is ondertussen in rep en roer en niet iedereen is even blij met de veranderingen, dat laat zich raden. Wanneer één van de leden het koor inschrijft voor een competitie in Oostenrijk slaat angst de ex-dirigent om het hart, maar hij voelt ook zijn oude drive weer boven komen: de wens om zijn grootste jeugddroom uit te laten komen.

Deze Zweeds gesproken flim ziet er eenvoudig en realistisch uit. De mij onbekende acteurs spelen goed en zorgen dat het verhaal niet over personages gaat, maar over echte mensen. Ook de subtiele sociale dynamiek, een belangrijk aspect van de film, wordt zeer geloofwaardig neergezet. Het is een ontroerende, voor sommigen confronterende film, maar daarachter klinken luchtige humor, een krachtig en diep optimisme en, jawel, een rotsvast vertouwen in het leven. Helaas ontaardt dit soms in clichés en zoetsappigheid.

Het thema van de film is het christendom in onze tijd, een moeilijk onderwerp dat mensen al gauw dicht laat slaan. Maar de regisseur is voorzichtig en slaagt er door veel symboliek te gebruiken in ons achter ons schild vandaan te houden. Er is een losse maar duidelijke parallel tussen het leven van de hoofdpersoon en het leven van Jezus. Opmerkelijk is dat de makers naast intelligente kritiek op de kerk te leveren ook voelbaar maken wat volgens hen de kracht van het christendom is. Een verademing, omdat de film daarmee ontstijgt aan somber gemopper en je er ondanks het lastige thema een goed gevoel aan overhoudt.

Muziek is het belangrijkste motief in de film. Niet verwonderlijk als je je bedenkt dat muziek in het christendom, net als in veel andere godsdiensten, misschien wel de belangrijkste vorm van aanbidding is. Veel metaforen zijn in een muzikale vorm gegoten. Het vinden van je grondtoon bij het zingen staat bijvoorbeeld voor het vinden van je Goddelijke kern in het gnosticisme. Wie trouwens meer over deze stroming weet, zal ook in de rest van de film gnostische ideeën terugvinden. Door muziek zo'n centrale plaats te geven is de film bovendien erg populair onder muzikanten geworden.

As It Is in Heaven is een groot succes geworden in de filmhuizen en heeft bij veel mensen een (al dan niet gevoelige) snaar geraakt. De laatste scène van de film is het vermelden waard. Voor wie de symboliek eenmaal te pakken heeft, eindigt de film namelijk in een fantastische climax die diep tot je door zal dringen. Als je niet allergisch bent voor zoetsappigheid of clichés, dan raad ik deze film van harte aan. Ik liep in ieder geval met frisse energie de bioscoop uit.

Score van Boobers:

Aanraders in overeenkomstige genres, volgens Boobers:
- Smultronstället (Wild Strawberries) (drama / speelfilm : 8.5)
- Play (drama / thriller : 8.5)
- Babel (drama : 8)
- Sjunde inseglet, Det (The Seventh Seal) (drama / speelfilm : 8)
- The Perks of Being a Wallflower (drama / romantiek : 8)

Hoe beoordeelt Boobers categorie drama eigenlijk? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10