Witness is een wat vreemde film. Als je hem voor het eerst ziet, maakt hij niet zo veel indruk, maar hij blijft je wel bij: jaren later staan complete scènes je nog voor de geest, dus het moet toch een film met kwaliteiten zijn. Het basisgegeven is niet bijster origineel: een eigenwijze politieman neemt een getuige van een moordpartij in bescherming, en blijft hem in bescherming nemen, ook al blijken sommige van zijn collega’s bij de misdaad betrokken. De getuige is een schattig kereltje van een jaar of acht is en hij heeft een oogverblindend mooie moeder, die zopas weduwe is geworden. Moeder en zoon behoren tot de Amish, een bizarre Amerikaanse sekte die alle moderne technologieën afwijst. Om zichzelf en het kereltje te beschermen, duikt de cop onder in de sekte, en wordt (natuurlijk) verliefd op de weduwe. Maar de sekte is niet erg gediend van een verhouding van een Amish vrouw met een buitenstaander …
Witness wil zo’n beetje van alles zijn: een thriller, een antropologische studie, een liefdesfilm … Een thriller is de film vooral in het begin en aan het eind, het middengedeelte wordt ingenomen door de ‘verboden’ romance tussen de politieman en de jonge weduwe, en een bijna documentaire schildering van het leven binnen de Amish sekte. Het zijn wel erg rare kwibussen, deze Amish: ze wijzen niet alleen wapens af, maar vinden zelfs knopen onrein. Knopen? knopen ja, die dingen aan kledingstukken. Je moet er maar opkomen. Het middengedeelte is traag en duurt erg lang, maar is bijzonder fraai in beeld gebracht, met name de interieurscènes, waarbij de bijzondere lichtval op de schilderijen van Vermeer als voorbeeld werd genomen. Het inkijkje in deze gemeenschap levert ook enkele treffende momenten op, bijvoorbeeld de scene waarin de leden gezamenlijk een huis bouwen.
Harrison Ford was al bekend als Han Solo en Indiana Jones, maar Witness was zijn eerste ‘dramatische’ rol. Kelly McGillis had nog maar nauwelijks enige acteerervaring, ze werd dan ook vooral vanwege haar uiterlijk gekozen. Een snoepje, zeiden velen. De verboden romance tussen haar en Ford is op zeer ingetogen wijze verfilmd, en levert enkele gedenkwaardige scènes op. Ze maken samen een dansje op Sam Cook’s Wonderful World, en nog treffender is de scene waarin Ford haar betrapt terwijl ze zich staat te wassen en gebiologeerd blijft staren naar haar blote borsten: inderdaad, snoepjes.