De laatste jaren worden we overspoeld door Aziatische horror met als onderwerp alledaagse gebruiksvoorwerpen die op ingenieuze wijze fungeren als moorddadige instrumenten. Mobiele telefoons, computergames, videobanden – je kunt het zo raar niet bedenken of ze maken slachtoffers, vaak op grote schaal. Death Note past prima in dit rijtje: in deze film is het een aantekenschrift dat voor de dodelijke problemen zorgt.

Een shinigami, een god van de dood (in Japan hebben ze blijkbaar goden voor van alles), gooit uit balorigheid zijn aantekeningenschrift te grabbel. Indien de bezitter van het schrift er een naam in noteert, en zich het gezicht van de persoon in kwestie voor de geest haalt, zal deze sterven. Het schrift wordt gevonden door Light, een briljante maar eigenzinnige rechtenstudent die wordt geobsedeerd door de verloedering van de samenleving. Nadat hij de instructies heeft gelezen, noteert Light voor de grap een paar namen van aan het gerecht ontsnapte misdadigers in het schrift, maar tot zijn verbazing, overlijden de personen in kwestie vrijwel onmiddellijk. Light raakt gefascineerd en groeit al snel uit tot een nationale beroemdheid als de ene na de andere niet-veroordeelde schurk komt te overlijden. Hij krijgt de bijnaam Kira (zo wordt het woord killer in het Japans uitgesproken), en terwijl de politie tevergeefs jacht op hem maakt, stijgt zijn populariteit onder de bevolking. Ten einde raad roept de politie de hulp in van een befaamde misdaadbestrijder die bekend staat onder het pseudoniem L.

Hoewel er veel slachtoffer vallen en het script een aantal bovennatuurlijke elementen telt, is Death Note geen horrorfilm: wie uit is op hevige schrikmomenten, kan zijn heil beter ergens anders zoeken. Evenwel niet getreurd: de film onderscheidt zich door een inventief scenario en zorgvuldig opgebouwde spanning. Het verhaal lijkt op het eerste gezicht simpel, maar door kleine verschuivingen en onthullingen, hoe miniem ook, gaan we de gebeurtenissen telkens op een iets andere manier bekijken. Het personage van Light is prachtig uitgewerkt: hij begint als een vigilante (à la Charles Bronson in Death Wish), maar groeit als snel uit tot iemand die zich God waant. De situatie wordt voor hem penibel als hij, om uit de handen van de politie te blijven, ook onschuldige mensen uit de weg moet ruimen. Op een gegeven moment zien we hem lezen in Nietzsche’s Voorbij Goed en Kwaad. Het leuke is dat Light al deze kwesties bespreekt met de oorspronkelijke eigenaar van het schrift, de shinigami, die afdaalt naar de aarde om te zien hoe de vinder van het schrift het ervan afbrengt. Deze shinigami is een prachtige creatie van het SFX-team: een soort kruising tussen een duiveltje uit een doosje en een schoorsteenveger, met gigantische vleugels, een doodshoofd en een punkkapsel. Hij eet alleen appels, wat ik ook een leuk detail vind. Ook Light’s tegenstander L (die feitelijk zijn spiegelbeeld is) is voortreffelijk geschetst.

Death Note is gebaseerd op een Manga, en het verhaal werd eerder al bewerkt tot een anime. Op internet is een hele stroom epistels te vinden, waarin manga-liefhebbers klagen dat de film afbreuk doet aan de oorspronkelijke opzet, de oude (oeverloze) discussie over wat beter is, het boek of de film. De verfilming werd over twee delen verspreid, dit eerste deel smaakt naar meer, maar laat zich goed afzonderlijk bekijken. Death Note is een topper in zijn soort: de film vertelt op intelligente, niet-pretentieuze wijze een interessant verhaal over morele dilemma’s, macht, machtsmisbruik, idealisme en grootheidswaan. En hij is nog leuk ook. Hollywood heeft al een adaptatie op stapel staan en er is ook een spin-off op komst, rond het personage L. Bekijk vlug het origineel voordat de namaak uw smaak bederft.