In zijn derde filmavontuur wordt John Shaft ontvoerd. Wacht even ... Shaft ontvoerd? Jazeker, en wel door een Afrikaanse emir. Dat zit zo: In Afrika zijn moderne slavendrijvers aan het werk die Afrikanen naar Europa smokkelen om ze voor een hongerloon het vuile werk te laten opknappen waar blanke Europeanen hun neus voor ophalen. De emir wil Shaft inhuren om de bende op te rollen, maar wil eerst controleren of de zwarte detective uit New York wel is opgewassen tegen de omstandigheden in het moederland. Natuurlijk slaagt de broederman voor elke proef waaraan de emir hem onderwerpt.
Vanaf de eerste stap die Shaft zet op Afrikaanse bodem verkeert hij in levensgevaar en overal waar hij komt laat hij een spoor van vernieling achter. Ten opzichte van deel één is de gewelddadigheid op zijn minst verdrievoudigd: in een omstreden scène draait Shaft in close-up een tegenstander de nek om. Krak krak, klinkt het op de geluidsband. Er wordt niets aan de verbeelding overgelaten. Ook de seksscènes zijn uiterst openhartig: alle dames vallen nog steeds voor John Shaft en ze gaan allemaal voor de camera uit de kleren. Shaft zelf voert een stokkengevecht uit in zijn blote reet. Als dat geen Freudiaanse symboliek is weet ik het ook niet meer.
Ondanks het onderwerp - moderne slavernij - is dit een avonturenfilm met een maximum aan harde actie en een minimum aan diepgang. De actie is heel degelijk uitgevoerd, maar over de zogenaamde bewustwording van de gekleurde medemens heeft de film amper iets te zeggen. Sommige grappen over de potentie van de zwarte held zijn zelfs van een bedenkelijk niveau ... In tegenstelling tot de eerdere delen, werd Shaft in Africa een financiële flop. Het derde deel werd derhalve ook het laatste. Richard Roundtree keerde nog even terug als Shaft in een tv-serie, maar ook die kende geen succes.
